Stichting Rondom Baba in Mali

Via een oud-bestuurslid van de Wilde Ganzen, Nol van Oss, worden wij in het najaar van 2011 gewezen op een project in Mali. Nol is er geweest en heeft diepe bewondering voor hetgeen hier tot stand wordt gebracht. Eén van de drijvende krachten, Yvonne Gerner, komt naar Nederland en Nol vraagt ons om haar te ontmoeten. Deze ontmoeting vindt half november plaats en wij maken kennis met een bijzondere vrouw!

 

Here Bugu

Yvonne heeft na een reis door Mali haar werk en huis en haard in Nederland in 2009 ingeruild voor een leven in Mali. In samenwerking met Baba, een Malinese welzijnswerker, heeft zij een 1 hectare landbouwgebied tussen Mopti en Sevaré gekocht. Hier heeft zij haar huis gebouwd en dit gebied hebben zij Here Bugu genoemd, hetgeen plaats van vrede betekent. In dit gebied woont de extreem arme Bella-bevolking (de vroegere slaven van de Touaregs).

Stichting Rondom Baba werkt aan de verbetering van de leef- en werkomstandigheden van de extreem armen. De stichting is van mening dat alleen gedragsverandering gecombineerd met werk en opleiding de vicieuze cirkel van armoede kan doorbreken. Zoals zij zelf schrijven:

Stichting Rondom Baba investeert in het “platform” Here Bugu,. Er is, en wordt geïnvesteerd in de aanleg en het onderhoud van watervoorzieningen, elektriciteit, bebouwing en aanplant, werkverschaffing en opleiding. Op Here Bugu worden de voorwaarden en mogelijkheden gecreëerd om kleine, gezonde Malinese bedrijfjes op te starten op het gebied van landbouw, veeteelt, windmolens en ambachtelijke productie (hout, metaal, leer). Op Here Bugu mogen kinderen spelen en leren. Op Here Bugu is ruimte voor ontmoeting tussen Afrika en Europa, wordt gestreefd naar nieuwe vormen van vooruitgang door te leren van elkaar. Kortom Here Bugu is hot, vrolijk en geeft hoop aan een grote groep mensen.

Yvonne laat ons veel foto’s van het project zien en vertelt bevlogen over hetgeen in de afgelopen twee jaar tot stand is gebracht. Er is een windmolenproject en een bouwproject voor kansarme jongeren, er worden cursussen gegeven voor vrouwen in het koken met zonne-energie en het gebruik van “hooimanden”, er is een biologische moestuin waar geëxperimenteerd wordt met groenten en kruiden, er zijn vruchtenbomen aangeplant zoals sinaasappels, citroenen, bananen, mango´s en grenadines. Er is een vijver aangelegd voor het kweken van vis, er is kleinvee als kippen, duiven en eenden en er zijn schapen en koeien.

In oktober 2010 bestaat Here Bugu in Mali een jaar. Er is veel gebeurd.
De basis is gelegd voor een klein, hoopgevend paradijsje in een land dat worstelt met armoede, klimaat en verwarring over de eigen identiteit en de invoeging in de mondiale rat-race, schijnbaar nodig om te overleven. Tot nu toe hebben we Here Bugu kunnen opzetten dankzij de financiële ondersteuning van fondsen en particulieren, dankzij het onverwoestbare vertrouwen en de inzet van Baba in het project, dankzij het toenemende vertrouwen en de interesse van de lokale betrokkenen.
Een belangrijke gebeurtenis vond onlangs plaats toen de omwonenden besloten dat het hele gebied, met een straal van 5 kilometer, tot Here Bugu moet worden gerekend. Dat is een groot compliment want het betekent dat ze Here Bugu beschouwen als een project van- en met hun. Het betekent dat we het vertrouwen hebben van de lokale bevolking. Het betekent dat we samen met hen verder kunnen werken aan de ontwikkeling van onze droom: Een plaats waar gewerkt en geleefd wordt vanuit een totaal concept van de ontwikkeling van mens, dier en plant op basis van helende, gezondmakende economische, sociale en culturele activiteiten.

Yvonne heeft op lange termijn plannen om een schooltje op te zetten met een onderwijsprogramma dat is toegesneden op de behoefte van de plattelandsbevolking. Er wonen veel kinderen op en in de naaste omgeving van Here Bugu en de meeste van hen gaan niet naar school. Op dit moment zou ze graag een speeltuin bouwen om voor de kinderen en jongeren een plek te hebben waar ze graag komen en waar iets te doen is. Vandaar uit zou het schooltje kunnen ontstaan.

 

Projectaanvraag

Eind november 2011, als Yvonne weer terug is in Mali, stuurt zij ons een projectaanvraag.

Het betreft een voetbalspel, een ping-pong tafel, een schommelinstallatie en een klimtoestel. Vanwege de termieten en de klimaatomstandigheden is het verstandig voor solide opties te kiezen. Het gaat om een bedrag rond de 2000,- euro.

Het project sluit aan bij onze doelstellingen en ook bij ons motto: spelen is leren.

In de periode die volgt, bekijken wij de randvoorwaarden waaraan een project moet voldoen, willen we de aanvraag goedkeuren. Hierbij lopen wij tegen de discrepantie aan tussen de eisen die wij als organisatie stellen om zorgvuldigheid naar onze achterban te garanderen en de manier waarop in het veld gewerkt wordt. Zo is bv. het vragen van originele facturen één van die discrepanties. Want als je zand nodig hebt voor cement en er is nog zand over wat je gekocht hebt voor een ander deel van je project, dan gebruik je dat.

En dan wordt het zand ook nog door iemand geleverd, die wel een bedrag op een stukje papier kan schrijven, maar dat is niet te herleiden naar hetgeen wij onder een originele factuur verstaan. Wij lopen hier tegen onze westerse houding aan en op vragen van ons reageert Yvonne met een treffende brief die ons aan het denken zet.

Zij schrijft over de manier van werken op Here Bugu en de veranderingsprocessen die zij door hun manier van werken langzaam ziet groeien. Hieronder een klein stukje van haar beschrijving:

De uitspraak van Yunus (Nobelprijswinnaar en initiatiefnemer van het microkrediet):

“om armoede op te lossen moet je beginnen anders te denken; je moet arme mensen behandelen zoals je zelf wilt worden behandeld” is kenmerkend voor onze handelswijze.

Het betekent  dat we luisteren en luisteren en wat we horen en waarnemen vertalen in initiatieven en combineren met onze kennis. Dat betekent ook dat we flexibel zijn, werken met de onvoorzienigheden en mogelijkheden van het moment en met de mensen ( heel malinees). We maken een plan maar hoe het uitpakt wordt mede daardoor bepaald ( moeilijk voor een westerling). Daardoor worden de projecten duurzamer want het worden “hun” projecten en niet de “onze”.

Haar volledige reactie spreekt ons aan en doet ons in maart 2012 besluiten om het geld voor de speeltuin op Here Bugu te doneren.

 

De speelplaats komt langzaam maar zeker tot stand

Door de toenemende onrust in Mali moet Yvonne in 2012 helaas naar Bamako vluchten.

Het voetbalspel is dan inmiddels in gebruik. Later keert Yvonne weer veilig terug.

Naar aanleiding van de gebeurtenissen wordt Here Bugu geconfronteerd met allerlei concrete problemen, waardoor al het werk vertraging ondervindt. Zo heeft de ingenieur van het windmolenproject zich teruggetrokken uit veiligheidsoverwegingen.  Er wordt zoveel mogelijk doorgewerkt om de mensen van werk te blijven voorzien, maar alles gaat langzamer. Door dit alles is de bouw van de kinderspeelplaats enigszins uitgesteld en blijft het daarvoor gereserveerde geld veilig in Nederland op de bank.

Begin 2013 kan dan toch de pingpongtafel in gebruik worden genomen. Er zijn twee paar batjes en een heleboel pingpongballen. Yvonne mailt ons:

“Vanaf 17 uur (na het werk als de hitte begint af te nemen) is het feest. Er wordt getafelvoetbald, gepingpongd, oefeningen met ballen gedaan, gelachen en gespeeld.

De schommelinstallatie is in wording en volgt spoedig. Maar het geheel dat we konden realiseren zorgt voor een dosis vreugde voor Here Bugu en omgeving in deze barre tijden.

Dat is niet meetbaar maar wel geweldig.”

En dan, een jaar later krijgen wij het bericht dat ook de schommel gereed is. Yvonne bericht ons dat Here Bugu dan een voetbalspel heeft dat al 2 jaar hevig in gebruik is, een ping pong tafel die ook voor veel andere spellen gebruikt wordt en een fantastische schommel -installatie, waar  heel veel kinderen en volwassenen dagelijks gebruik van maken. Kinderen, die nog nooit geschommeld hebben, genieten geweldig van deze nieuwe aanwinst.