Een ontmoeting met Padre Roberto uit Panama
In mei 2009 hadden Bart, Freeke en ik een ontmoeting met Padre Roberto Gonzalez uit Panama. Hij was voor een werkbezoek bij de vrijwilligersorganisatie Muttathara in Castricum. Roberto Gonzalez is een bevlogen priester die zich inzet voor betere levensomstandigheden voor de, veelal indiaanse, mensen in zijn werkgebied in de buurt van Santiago.
Situatie in El Bale, Panama
We kwamen in het gesprek veel te weten over de situatie in Panama. Padre Roberto bleek een enthousiaste verteller. Toen ik vertelde dat ik in juli naar Costa Rica op vakantie ging nodigde hij me uit om naar El Bale (zijn woonplaats) in Panama te komen. Vanuit onze stichting Molenaars Kinderfonds waren we ‘op zoek’ naar een goed project om te financieren. Een betrouwbaar contactpersoon in het land was daarbij ons uitgangspunt. Het leek me daarom een goed plan naar El Bale af te reizen om de situatie ter plekke te bekijken.
Naar El Bale
In juli 2009 vloog ik vanuit San Jose, Costa Rica, naar David in Panama en daarna ging ik met de bus naar Santiago. Daar werd ik opgewacht door broeder Alcides. Ik herkende hem nog van de ontmoeting in Nederland (gelukkig ..) Het weerzien was hartelijk, alhoewel hij geen woord Engels sprak en ik nauwelijks Spaans. Hij nam me mee naar een bovenzaal in Santiago waar een kerkdienst aan de gang was. Padre Roberto deed de mis en ik werd hartelijk begroet door iedereen. Na de mis gingen we met de auto naar het dorp El Bale; ongeveer een uur rijden over een grotendeels slechte weg door de bergen.
Indianengebied
Na een avontuurlijke rit kwamen we in het donker aan in het dorp El Bale. Roberto had onderdak geregeld in het zusterhuis bij drie zeer aardige en gastvrije zusters. De volgende dagen gingen we op pad om mensen te ontmoeten en projecten te bekijken. Overal waar we kwamen werd de ‘Padre’ herkend en volgden er korte, hartelijke gesprekjes. Roberto vertelde dat hij zes jaar geleden door de bisschop werd uitgezonden naar El Bale. Behalve El Bale zijn er 9 andere dorpen die tot zijn werkgebied horen. In de meeste dorpen kan hij alleen te paard komen. De wegen zijn onbegaanbaar voor auto’s. In het afgelegen indianengebied heerst nog grote armoede. Verbetering van de infrastructuur is een belangrijk doel: hierdoor kunnen in de toekomst mensen en goederen makkelijker vervoerd worden.
Hogere landbouwschool in Attalaya
Roberto begon ooit als student op de hogere landbouwschool in Attalaya. Later heeft hij een priesteropleiding gevolgd. De school in Attalaya is opgericht door drie Nederlandse paters. Er is nu nog één Nederlandse pater die woont en werkt op de school. Met hem heb ik een gezellige middag doorgebracht, waarin hij me veel vertelde over de school en omgeving. De landbouwschool staat erg goed aangeschreven in Panama en heeft in al de jaren duizenden studenten ‘afgeleverd’. In de school zie je overal Nederland terug: b.v. er hangen posters met tulpen, geborduurde schilderijen met de Hollandse kust enz. Leuk om te zien, deze Nederlandse-Panamese omgeving.
Duurzame verbetering
Toen hij als priester in El Bale begon richtte Roberto tal van projecten op. Nu werkt hij samen met de bevolking aan een duurzame verbetering van de levensomstandigheden. Hij betrekt volledige families bij de projecten, waarbij het uiteindelijke doel is dat mensen zelfredzaam en onafhankelijk worden. Er zijn de laatste jaren diverse kleine landbouw coöperaties opgericht waar een aantal gezinnen met elkaar samen werken. Aan het hoofd van zo’n landbouw coöperatie staat een deskundige die afgestudeerd is aan de landbouwschool in Attalaya.
Naast de verbetering van de landbouwproductie wordt er ook hard gewerkt aan verbetering van onderwijs, infrastructuur, woningbouw en werkgelegenheid. Mannen en vrouwen hebben o.a. werk in een naaiatelier, viskwekerij en bijenhouderij. Naast de scholing voor de projecten krijgen de inwoners van El Bale iedere maand voorlichting over onderwerpen als emancipatie, onderwijs en gezonde voeding. In El Bale is een klein maar efficiënt ziekenhuis, dat gerund wordt door zuster Floor Maria, tevens verpleegkundige. Om de week komt de tandarts een paar dagen en behandelt dan een heleboel patiënten.
Onderwijs
In El Bale is een basisschool en een landbouwschool (vervolgopleiding). Bijna alle leerlingen blijven slapen in de slaapzalen bij de school. Vaak is het een halve dag of hele dag lopen om naar school te gaan, veel kinderen komen op blote voeten. Gedurende de week is er weinig te doen voor de kinderen.
Project Molenaars Kinderfonds
Het is belangrijk dat de kinderen naast school ook ontspannende bezigheden hebben. In overleg met Padre Roberto zijn we bezig om in El Bale een plek voor sport en recreatie te realiseren. Kinderen kunnen na schooltijd en ’s avonds sporten. Het is tevens een ontmoetingsplek voor jong en oud. Dit vanuit de communiteitgedachte dat gezamenlijke bezigheden mensen met elkaar verbindt.